sobota, 24 stycznia 2015

124. Kącik Poetycki nr 5 - Adam Mickiewicz

Adam Mickiewicz

Dzisiaj na specjalne życzenie Pani Lilianny Warchoł w naszym już piątym Kąciku Poetyckim poruszamy temat Adama Mickiewicza- wybitnego poety XIX wieku, zaliczanego obok Juliusza Słowackiego oraz Zygmunta Krasińskiego jako jednego z trzech Wieszczów Narodowych. W związku z tym, że jego postać jest naprawdę bardzo ważna, jeśli chodzi o istnienie polskiej poezji, zdecydowałam się poświęcić Adamowi Mickiewiczowi zdecydowanie obszerniejszy post. 

Adam Mickiewicz urodził się w Wigilię Bożego Narodzenia 1798 i należy do grona najwybitniejszych polskich poetów nie tylko epoki romantyzmu, ale wszystkich pozostałych epok literackich. Ciekawostką może być również to, że Adam Mickiewicz był wolnomularzem (nie chcąc się zbytnio zagłębiać w ten zawód, odsyłam Was wszystkich do sprawdzonego źródła informacji, w którym zostało dokładnie wyjaśnione, czym jest wolnomularstwo. Więcej przeczytacie na ten temat TUTAJ) Uczęszczał do szkoły dominikańskiej, studiował w Wilnie nauki humanistyczne na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim. Podczas studiów wraz z Tomaszem Zanem założył Towarzystwo Filomatów, które bardzo szybko przekształciło się w organizację spiskową narodowo-patriotyczną. Adam Mickiewicz bardzo dużo podróżował - podczas swych wojaży zwiedził prawie całą Europę, która stała się dla niego wielką inspiracją w pisaniu swych utworów. Sytuacja Polski podczas Powstania Listopadowego przyczyniła się  do napisania słynnej "Reduty Ordona" - wiersza napisanego w kraju germańskim, w Saksonii, a konkretnie w Dreźnie. Jest on poetyckim odzwierciedleniem obrony Polaków przed Rosjanami we wrześniu 1831 roku. Nazwa wzięła się od nazwiska dowódcy artylerii, który sprawował wtedy swą posługę-  Juliusza Ordona. Reduta jest natomiast swego rodzaju fortecą służącą do samodzielnej obrony przed wrogiem. Do najważniejszych dzieł Adama Mickiewicza należały: "Pan Tadeusz", "Dziady", "Stepy akermańskie" oraz "Liryki lozańskie". Jego wiersze, a zwłaszcza ten, który umieściłam na dole, są bardzo często przedstawiane na konkursach poezji śpiewanej. Do wykonawców, którzy najczęściej śpiewali jego utwory możemy zaliczyć Marka Grechutę- wybitnego polskiego artystę XX wieku. Adam Mickiewicz odszedł 26 listopada 1855 roku w Konstantynopolu, przed drugim ważnym powstaniem w historii, które jeszcze bardziej podcięło skrzydła Polsce - Powstaniem Styczniowym. Okoliczności jego śmierci nie zostały do końca wyjaśnione. Mógł on umrzeć na panującą wtedy epidemię cholery, ale pojawiły się również sugestie świadczące o tym, że zmarł on na udar mózgu bądź został otruty arszenikiem. 

 "Niepewność"

Gdy cię nie widzę, nie wzdycham, nie płaczę,
Nie tracę zmysłów, kiedy cię zobaczę;
Jednakże gdy cię długo nie oglądam,
Czegoś mi braknie, kogoś widzieć żądam;
I tęskniąc sobie zadaję pytanie:
Czy to jest przyjaźń? czy to jest kochanie?


Gdy z oczu znikniesz, nie mogę ni razu
W myśli twojego odnowić obrazu?
Jednakże nieraz czuję mimo chęci,
Że on jest zawsze blisko mej pamięci.
I znowu sobie powtarzam pytanie:
Czy to jest przyjaźń? czy to jest kochanie?
 


Cierpiałem nieraz, nie myślałem wcale,
Abym przed tobą szedł wylewać żale;
Idąc bez celu, nie pilnując drogi,
Sam nie pojmuję, jak w twe zajdę progi;
I wchodząc sobie zadaję pytanie;
Co tu mię wiodło? przyjaźń czy kochanie?


Dla twego zdrowia życia bym nie skąpił,
Po twą spokojność do piekieł bym zstąpił;
Choć śmiałej żądzy nie ma w sercu mojem,
Bym był dla ciebie zdrowiem i pokojem.
I znowu sobie powtarzam pytanie:
Czy to jest przyjaźń? czy to jest kochanie?
 


Kiedy położysz rękę na me dłonie,
Luba mię jakaś spokojność owionie,
Zda się, że lekkim snem zakończę życie;
Lecz mnie przebudza żywsze serca bicie,
Które mi głośno zadaje pytanie:
Czy to jest przyjaźń? czyli też kochanie?


Kiedym dla ciebie tę piosenkę składał,
Wieszczy duch mymi ustami nie władał;
Pełen zdziwienia, sam się nie postrzegłem,
Skąd wziąłem myśli, jak na rymy wbiegłem;
I zapisałem na końcu pytanie:
Co mię natchnęło? przyjaźń czy kochanie?


Poniżej zapraszamy również wszystkich miłośników Marka Grechuty do wysłuchania jego interpretacji wiersza "Niepewność" Adama Mickiewicza w postaci poezji śpiewanej.

 
Jeśli chcecie, abyśmy poruszyły temat Waszego ulubionego poety w Kąciku Poetyckim, napiszcie do nas: maki.i.poezja@gmail.com.

4 komentarze:

  1. Bardzo fajny post, cieszę się, że potraktowałaś moją prośbę tak bardzo serio i teraz w sumie inni będą mogli też proponować swoich ulubionych poetów do tych kącików. Widać, że się zmieniacie i staracie się robić jak najwięcej nowych rzeczy, abyśmy my - wasze czytelniczki wciąż mogły korzystać ze świetności waszego bloga :) Co do Adama Mickiewicza to absolutny mistrz w dziedzinie poezji, a "Niepewność" jest chyba jego najlepszym wierszem.

    OdpowiedzUsuń
  2. Super, że w końcu na blogu została przybliżona postać Adama Mickiewicza, bo to przede wszystkim z jego dziełami, a zwłaszcza z "Panem Tadeuszem jest kojarzona Polska. Uwielbiam jego twórczość - "Dziady" oraz "Liryki lozańskie" przeczytałam z ogromnym zainteresowaniem. ;)

    OdpowiedzUsuń
  3. Adam Mickiewicz już chyba zawsze będzie kojarzył mi się ze studiami, kiedy miałam okazję chodzić na wykłady do pani profesor, która wręcz ubóstwiała każdy jego wiersz. Pamiętam, że codziennie recytowała nam jakiś wers i przepytywała nas z dalszej treści, tytułu i okoliczności powstania. A tak między nami to świetny post, widać, że bardzo się postarałaś Kate!

    OdpowiedzUsuń
  4. "Wpłynąłem na suchego przestwór oceanu,
    Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi,
    Śród fali łąk szumiących, śród kwiatów powodzi,
    Omijam koralowe ostrowy burzanu."
    Ja najbardziej chyba cenię sobie ze wszystkich utworów Adama Mickiewicza "Stepy akermańskie". Mają tak dużo różnych zabiegów poetyckich, że aż się kręci w głowie!

    OdpowiedzUsuń